روش های درمان سرطان در زنان
-
رادیوتراپی
رادیوتراپی، از جمله روش های درمان سرطان است که در آن، سلول های سرطانی با استفاده از تابش پرتو کشته و تومورها نیز کوچک می شوند. تابش پرتو به گونه ای است که با آسیب رساندن به DNA سلول ها مانع از تقسیم سلول های سرطانی می شود. سلول های آسیب دیده تجزیه و از بدن دفع خواهند شد.
انواع رادیوتراپی
دو نوع رادیوتراپی وجود دارد: داخلی و خارجی.
نوع رادیوتراپی بر اساس عواملی از قبیل:
نوع سرطان
اندازه تومور
محل تشکیل تومور
شرایط جسمانی و سابقه پزشکی بیمار
دریافت سایر گزینه های درمان
در نظر گرفته می شود.
رادیوتراپی پیشرفته
نقشه درمانی و استفاده از تکنیک های پیشرفته به محل تومور و ارگان های حساسی که در اطراف تومور وجود دارند بستگی دارد و نقش نوع سرطان در این مورد کمرنگ می باشد . مثلا تومور اگر در ناحیه نزدیک به نخاع قرار گرفته نیاز به دوز بالای اشعه دستگاه رادیوتراپی نیست زیرا ممکن است به عصب این ناحیه آسیب بزند.
عوارض رادیوتراپی
رادیوتراپی مانند هر روش درمان سرطان دارای عوارضی است که طبیعی است . همانطور که اشاره شد عوارض با توجه به دوز تابش اشعه بستگی دارد . به طور مثال در صورتی که تابش در معده یا روده انجام شود ممکن است منجر به حالت تهوع و اسهال شود یا در دهان باعث خشکی دهان شود . البته این عوارض بعد از چند هفته ممکن است بروز پیدا کند . نکته قابل توجه اینست که پزشک متخصص انکولوژی قبل از شروع درمان عوارض احتمالی را به بیمار توضیح دهند .
از رادیوتراپی در درمان کدام سرطان ها استفاده می شود؟
از رادیوتراپی خارجی در درمان بسیاری از سرطان ها استفاده می شود.
از براکی تراپی نیز در درمان؛ سرطان گردن، سرطان سینه، سرطان دهانه رحم و پروستات استفاده می شود.
در درمان انواع خاصی از سرطان تیروئید، رادیوتراپی سیستمیک از سوی پزشک تجویز می شود.
در برخی بیماران، تنها یک شیوه درمانی کفایت می کند. اما در بیشتر موارد، رادیوتراپی در کنار سایر شیوه های درمانی مانند جراحی و یا شیمی درمانی برای بیمار در نظر گرفته می شود.
امکان انجام این شیوه درمانی، قبل و بعد از سایر شیوه های درمانی و به منظور افرایش اثر بخشی درمان، وجود دارد. زمان مناسب انجام رادیوتراپی به عواملی از قبیل نوع سرطان و هدف از انجام این شیوه درمانی (درمان سرطان و یا تسکین علائم) بستگی دارد.
-
شیمی درمانی
برخی داروهای شیمی درمانی می توانند منجر به بروز آسیب های دائمی به قلب شوند. این احتمال در صورتی که داروهای شیمی درمانی برای مدت زمان طولانی و یا در دوزهای بالا مصرف شوند، بیشتر خواهد بود. این آسیب هم چنین در صورت مصرف داروهایی که با آسیب قلبی همراه هستند، بیشتر می باشد.
برخی دیگر عواملی که احتمال بروز آسیب های قلبی را افزایش می دهند، عبارتند از: سابقه خانوادگی مشکلات قلبی، فشار خون بالا و دیابت.
در بیشتر موارد، عملکرد قلب قبل از شروع مصرف داروها با تستی به نام اکوکاردیوگرافی و یا اسکن MUGA بررسی می شود. دوز داروها و علائمی از مشکلات قلبی توسط پزشک کنترل و تست های قلبی به طور منظم در طول درمان انجام خواهند شد.
اگر عملکرد قلب تشدید شود، مصرف داروها به طور موقت و یا دائمی قطع خواهد شد. در برخی افراد، علائم مشکلات قلبی تا چند ماه یا چند سال بعد از درمان ظاهر نمی شود.
شیمی درمانی قبل از جراحی در مراحل اولیه سرطان
شیمی درمانی گاهی قبل از جراحی (درمان نئوادجوانت) برای کوچک کردن تومورهای بزرگ انجام می شود و ممکن است:
بهترین فرصت را برای برداشتن تومور به جراح بدهد.
جراح را قادر سازد تنها تومور را بردارد، نه کل پستان را.
میزان بیماری در غدد لنفاوی را کاهش دهد، بنابراین امکان جراحی غده لنفاوی کمتر تهاجمی فراهم می شود.
احتمال بازگشت سرطان را کاهش دهد.
ارزیابی پاسخ دهی تومور به درمان را امکان پذیر سازد که به روشن شدن پیش آگهی ها و انتخاب بهترین داروی شیمی درمانی کمک می کند.
درمان نئوادجوانت اغلب برای موارد زیر استفاده می شود:
سرطان التهابی پستان
سرطان پستان HER2 مثبت
سرطان های پستان سه گانه منفی
تومورهای درجه بالا
سرطان هایی که به غدد لنفاوی گسترش یافته اند
تومورهای بزرگ تر
همچنین در وبلاگ دکتر یوسف نژاد بخوانید:
پاپ اسمیر و بهترین زمان انجام آن
عوارض جانبی کوتاه مدت شیمی درمانی در سرطان
در روند مورد هدف قرار دادن سلول های سرطانی که رشد سریعی دارند، داروهای شیمی درمانی می توانند به سلول های سالم که در حال رشد سریع هستند نیز آسیب برسانند، مانند سلول های فولیکول های مو، مغز استخوان و دستگاه گوارش.
برخی داروهای شیمی درمانی می توانند بر عصب دست و پا تأثیر بگذارند و منجر به بی حسی، درد، سوزن سوزن شدن، حساسیت به سرما و گرما یا ضعف اندام ها شوند. این عوارض جانبی معمولاً پس از پایان درمان یا یک سال پس از انجام شیمی درمانی از بین می روند. در برخی موارد، ممکن است طولانی مدت باشند.
عوارض جانبی کوتاه مدت شیمی درمانی عبارتند از:
ریزش مو
خستگی
از دست دادن اشتها
تهوع و استفراغ
یبوست و اسهال
زخم های دهان
تغییرات پوست و ناخن
افزایش خطر ابتلا به عفونت (به علت تعداد کم گلبول های سفید خون که به مبارزه با عفونت کمک می کنند.)
آسیب عصبی (نوروپاتی)
مشکلاتی در عملکرد شناختی که حافظه و تمرکز را تحت تأثیر قرار می دهد.
پزشک شما می تواند داروهایی را برای کاهش حالت تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی برای شما تجویز نماید. همچنین، می توانید با پزشکتان در مورد اقداماتی که به حداقل رساندن عوارض شیمی درمانی کمک می کند، صحبت کنید. اگر شیمی درمانی به سلول های خونی شما آسیب می رساند، پزشک می تواند دوز داروهای شما را تنظیم نماید و یا داروهایی را اضافه کند که مغز استخوان شما را با سرعت بیشتری بهبود بخشد.